Hiểu về cấu tạo của da mặt để chăm sóc đúng cách

Bạn đã bao giờ tự hỏi vì sao chăm da mãi chẳng đẹp chưa? Có lẽ là bởi vì bạn chưa thực sự hiểu rõ về làn da của mình và cấu tạo của da mặt để quan tâm đúng cách. Cùng tìm hiểu về cấu tạo về da ngay trong bài viết này nhé!

Tác giả: Nguyễn Hiền Spa Cosmetics Ngày đăng: 02/06/2022

Làn da chính là lớp rào cản đầu tiên bảo vệ cơ thể của chúng ta trước những tác nhân gây hại đến từ bên ngoài. Không chỉ quan trọng đối với sức khỏe mà da cũng là yếu tố quyết định đến tinh thần chúng ta. Đặc biệt là đối với phái đẹp, một làn da khỏe căng mịn sẽ giúp chị em thêm phần tự tin trong cuộc sống hằng ngày. Vậy hãy để Medishyn cung cấp cho bạn một số thông tin kiến thức cơ bản về da và cấu tạo da để bạn nâng niu nó đúng cách nhé!

Cấu trúc của da

Da là một trong những cơ quan chiếm diện tích bề mặt và trọng lượng lớn nhất của cơ thể. Cấu tạo về da có 3 lớp chính bao gồm: biểu bì, hạ bì và mô dưới da. Các tuyến mồ hôi, tuyến bã nhờn đều đóng vai trò khác nhau đối với làn da.

Lớp biểu bì

Biểu bì chính là lớp da phía ngoài cùng ta có thể nhìn và chạm được. Chúng giúp bảo vệ cơ thể, tránh cho vi khuẩn xâm nhập từ môi trường bên ngoài vào. Biểu bì gồm 5 lớp tế bào, các tế bào sản sinh ở lớp trong cùng dần dần chuyển đến lớp phía ngoài bề mặt da được gọi là quá trình sừng hóa.

Lớp đáy (stratum basale): là lớp bên trong cùng của biểu bì, nơi các tế bào keratinocyte sản sinh.
Lớp tế bào gai (Stratum spinosum): các tế bào keratinocyte sản sinh ra chất sừng (các sợi protein) và có hình con suốt.
Lớp hạt (stratum granulosum): Quá trình sừng hóa bắt đầu là lúc các tế bào sản sinh ra các hạt nhỏ và các hạt này di chuyển dần lên trên, biến đổi thành chất sừng và lipid biểu bì.
Lớp bóng (stratum lucidum): Các tế bào bị ép nhẹ sẽ trở nên bằng phẳng, không thể phân biệt được.
Lớp sừng (stratum corneum): chính là lớp ngoài cùng của biểu bì, trung bình có khoảng 20 lớp da và nhiều tế bào chết đã được dát mỏng, điều này còn phụ thuộc vào vùng da của cơ thể. Các tế bào chết bong ra sẽ thường xuyên trong quá trình tróc vảy. Lớp sừng cũng là nơi cư trú của các tuyến mồ hôi và bã nhờn.

Ngoài ra, các tế bào ở lớp sừng được gắn kết với nhau bằng các lipid biểu bì. Những lipid này tạo nên hàng rào bảo vệ và giữ độ ẩm cho da vì vậy mà chúng đóng vai trò quan trọng trong việc giúp chúng ta có được làn da khỏe mạnh. Một khi các lipid bị mất đi, da sẽ trở nên khô hơn, cảm giác bị căng và sần sùi.

>>> Xem thêm: Cách phân biệt các loại da đơn giản

Lớp biểu bì thường có độ dày trung bình khoảng 0.4-1.5 mm (theo độ dày chung của toàn bộ các vùng da trên cơ thể). Tùy theo khu vực, bộ phận và vùng da trên cơ thể mà độ dày của lớp biểu bì sẽ khác nhau: như vùng da quanh mắt sẽ có độ dày khoảng 0.5 mm và dưới bàn chân sẽ dày hơn (1-5mm).

Lớp biểu bì được bao phủ bởi lipid (chất nhũ tương) và nước. Lớp màng hydrolipid này có tác dụng duy trì tiết mồ hôi, bã nhờn để da luôn mềm mại, chống lại các vi khuẩn và nấm từ bên ngoài.

Phần nước của lớp màng này, như là các acid bảo vệ gồm:

Axit lactic và một số các amino axit sản sinh từ mồ hôi
Các axit tự do sản sinh từ dầu
Các axit cacboxilic pyrrolidine, amino axit và một số nhân tố tạo độ ẩm tự nhiên khác (NMFs) là nhân tố của quá trình sừng hóa.

Lớp hạ bì

Trong cấu tạo của da mặt, lớp hạ bì nằm dưới lớp trung bì có chứa các mô liên kết và phân tử chất béo nên còn được gọi là lớp mỡ dưới da. Đây được coi như một lớp đệm giúp bảo vệ và cách nhiệt các mô bên dưới da khỏi những chấn thương cơ học và nhiệt độ. Thường thì lớp mỡ dưới da sẽ thay đổi độ dày tùy vào từng bộ phận khác nhau trên cơ thể, có thể kể đến như vài milimet ở mí mắt hay vài centimet ở phần da bụng ngực và mông.

Quá trình lão hóa sẽ khiến mất đi mô mỡ ở dưới da khiến cho da bị nhăn và xuất hiện các dấu hiệu lão hóa da khác.

Lớp hạ bì giữ vai trò quan trọng trong việc bảo vệ cơ thể tránh những ảnh hưởng của các nhân tố bên ngoài cũng như nuôi dưỡng lớp ở ngoài cùng:

Lớp hạ bì dày, có cấu trúc giúp làm giảm bớt các tác động từ bên ngoài và khi tổn thương xảy ra, chúng có chứa các mô liên kết giúp vết thương lành lại như nguyên bào sợi cùng với dưỡng bào .
Là nơi có chứa rất nhiều mao mạch máu có tác dụng nuôi dưỡng biểu bì và loại bỏ các chất thải.
Tuyến bã nhờn (nơi sản sinh dầu trên bề mặt da) và tuyến mồ hôi (nơi vận chuyển nước cùng các axit lactic tới bề mặt da) thì đều tồn tại ở lớp hạ bì. Các chất lỏng này khi kết hợp với nhau sẽ tạo nên lớp màng hydrolipid.

Hạ bì còn là nơi chứa các cơ quan:

Mao mạch bạch huyết.
Cơ quan tiếp nhận cảm giác.
Chân tóc: nơi tóc mọc và được phát triển.

Lớp mỡ dưới da (hay mô dưới da)

Mô dưới da là một trong những lớp da cơ bản của cấu tạo về da. Lớp da ở phía trong cùng là nơi tạo ra năng lượng, đồng thời hoạt động như một tấm đệm và giúp cách nhiệt cho cơ thể. Chúng bao gồm:

Các tế bào mỡ: gắn kết với nhau thành nhóm tạo thành một lớp đệm.
Các sợi collagen đặc biệt (còn được gọi là vách mô hay đường ranh giới), gồm các mô liên kết mềm xốp giúp giữ cho các tế bào chất béo gắn kết lại với nhau.
Các mạch máu lưu thông.

Số lượng các tế bào chất béo ở lớp mô dưới da thì khác nhau ở các vùng khác nhau trên cơ thể. Thêm vào đó sự tạo thành các tế bào này cũng khác nhau giữa giới tính nam và nữ, cũng như cấu trúc của một số bộ phận khác của da. Làn da thay đổi xuyên suốt trong cuộc đời của mỗi người.

>>> Xem thêm: Collagen peptide - Bí quyết cho làn da trẻ mãi không già

Chức năng của làn da

Một trong những kiến thức cơ bản về da và cấu tạo da đó là chức năng da. Nó rất quan trọng đối với sức khỏe và tinh thần của mỗi người. Làn da là nơi phản ánh thể trạng của mỗi chúng ta. Một làn da khỏe hoạt động như hàng rào cản giữa thế giới bên ngoài và bên trong của cơ thể, đó cũng là sự bảo vệ cơ thể đầu tiên và tối ưu nhất.

Da mang các chức năng:

Bảo vệ, chống các yếu tố gây hại do môi trường như: va đập hoặc sự xâm nhập của vi khuẩn, chống thấm nước, thoát nước.
Điều hòa nhiệt độ cơ thể.
Cảm nhận các kích thích từ môi trường bên ngoài.
Tham gia vào hoạt động của quá trình bài tiết.
Da và sản phẩm của da tạo nên vẻ đẹp của con người.

Những đặc điểm của da thực hiện chức năng bảo vệ: Do đặc điểm được cấu tạo từ các sợi mô liên kết, lớp mỡ dưới da và các sắc tố giúp da thực hiện chức năng bảo vệ và củng cố hàng rào bảo vệ da.

Bộ phận của da tiếp nhận các kích thích đồng thời thực hiện chức năng bài tiết:

Cơ quan thụ cảm là những đầu mút tế bào thần kinh có chức năng giúp da tiếp nhận các kích thích.
Tuyến mồ hôi ở lớp hạ bì giúp da thực hiện chức năng bài tiết
Da điều hòa thân nhiệt bằng cách co hoặc giãn nở mao mạch ở các lớp bì, tuyến mồ hôi, cơ co chân lông và lớp mỡ.

Sẽ ra sao nếu da bị tổn thương?

Một làn da khỏe mạnh, không có bất kì vấn đề gì sẽ đều màu, cấu trúc mềm mại, đủ độ ẩm và là cơ quan cảm thụ tốt những va chạm, áp lực cùng với nhiệt độ. Khi hàng rào tự nhiên của da đã bị suy yếu, chức năng bảo vệ và vẻ bên ngoài khỏe mạnh của làn da cũng sẽ bị tổn thương:

Da mất đi độ ẩm và độ đàn hồi, có thể nhìn thấy sự nứt nẻ và cảm thấy khô, thô hoặc chảy xệ.
Da ngày một trở nên nhạy cảm hơn với các tác nhân từ bên ngoài (mặt trời, sự biến thiên nhiệt độ) và đặc biệt dễ bị nhiễm trùng.

Da mang cơ chế phục hồi đồng thời tái tạo khác nhau. Lớp đáy đảm bảo sự tái tạo biểu bì một cách nhanh chóng, thông qua sự phân chia tế bào không ngừng nghỉ:

Nếu có bất kì tổn thương nào xảy ra đối với lớp da ở trên cùng, tổn thương đó (được xem như là sự ăn mòn) có thể tự lành lại mà không để sẹo.
Nếu tổn thương đến lớp hạ bì và màng đáy bị tác động (như các vết loét) thì sẹo sẽ hình thành.

>>> Xem ngay: Top 5 serum phục hồi da sau mụn cực đỉnh

Quá trình lành vết thương thường sẽ tuân theo các giai đoạn liên tiếp sau:

Máu đông sẽ hình thành một lớp màng với bề mặt cứng dính vào vết thương (vỏ cứng hoặc vảy).
Các tế bào chết, tổn thương cùng mô liên kết bị phá vỡ và bị phân hủy bởi các enzym.
Các tế bào bảo vệ cơ thể hoạt động bằng cách tiêu biến những vi khuẩn có hại cùng các tế bào chết. Dịch bạch huyết tiết ra kết dính các vết thương.
Các tế bào mới (bao gồm các mao mạch mới, các mô liên kết và sợi collagen) được hình thành trong quá trình hình thành biểu mô.

Giai đoạn cuối cùng có thể được kích thích nhanh chóng lành bằng cách sử dụng các sản phẩm có công dụng làm lành vết thương.

Trên đây là những kiến thức cơ bản về da và cấu tạo da, hy vọng thông tin sẽ hữu ích cho các bạn!